Pirelli Calendar 2014

Για να γιορτάσει την 50η επέτειο, η Pirelli αποφάσισε να μην δημιουργήσει νέο Ημερολόγιο για το 2014, αλλά να χρησιμοποιήσει την έκδοση του 1986 την οποία είχε επιμεληθεί ο Helmut Newton και μέχρι σήμερα ήταν «κρυμμένη» στα αρχεία της εταιρίας. Ο Newton ήταν αυτός ο οποίος μεταμόρφωσε τη ‘φωτογραφία’ μόδας σε status symbol. Ήταν πρωτοπόρος με την έννοια ότι έβγαλε τα μοντέλα του έξω από το στούντιο, στους δρόμους, δημιουργώντας σεκάνς εκπληκτικού γκλάμουρ. Τα γυναικεία ασπρόμαυρα γυμνά του, αν και θύμιζαν αγάλματα ήταν πολύ ερωτικές φιγούρες. Οι εκτενείς εργασίες ρετουσαρίσματος που πραγματοποίησε το Ίδρυμα Pirelli έκανε εφικτή την υλοποίηση του project. Το πώς προέκυψε αυτή η «αρχειοθετημένη» φωτογράφιση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

 

1986: Xρονιά των δύο ημερολογίων

Από τότε που λανσαρίστηκε, χάρη στη διορατικότητα της Pirelli UK, το ημερολόγιο έχει δοθεί τιμητικά σε επίλεκτα μέλη της διεθνούς κοινότητας. Είναι μία έκδοση cult, ένα σύμβολο και η αποκλειστικότητά του ενισχύει την προβολή του στα media και το μοναδικό του κύρος. Το 1971 το “The Cal”™ στάλθηκε στους Υπουργούς της Βρετανικής κυβέρνησης, τη Βασιλική Οικογένεια και ορισμένους VIP. Θεωρούνταν ένα μοναδικό εργαλείο ανάδειξης της εταιρικής εικόνας με τη δύναμη να λανσάρει νέες τάσεις.

Στα μέσα της δεκαετίας του '1980, η Pirelli Italia, αναγνωρίζοντας την παγκόσμια δυναμική του “The Cal”™, αποφάσισε ότι ήθελε ένα μερίδιο της προβολής και ξεκίνησε μία αποκλειστική ενδο-εταιρική πρόκληση. Το Βρετανικό και το Ιταλικό project έτρεχαν παράλληλα, αγνοώντας πεισματικά το ένα την ύπαρξη του άλλου.

Οι Βρετανοί, οι οποίοι δούλευαν με τον καλλιτεχνικό διευθυντή Martyn Walsh από το 1984, είχαν ήδη καταρρίψει αρκετά ταμπού, μεταξύ των οποίων τα καλαίσθητα αλλά ξεκάθαρα γυμνά. Εκείνη τη χρονιά επέλεξαν τον Αμερικανό φωτογράφο Bert Stern, τον άνθρωπο ο οποίος είχε απαθανατίσει τη Marilyn Monroe ολόγυμνη πίσω από ένα διάφανο πέπλο και είχε  ξεκινήσει να δουλεύει στο χώρο της διαφήμισης πριν ασχοληθεί με τη φωτογράφιση πρωταγωνιστριών όπως η Elizabeth Taylor και η Audrey Hepburn. Αυτή η απόφαση προανήγγειλε μία ακόμα νέα εξέλιξη για το Ημερολόγιο: το άνοιγμα στη show business και την κινηματογραφική βιομηχανία.

Η Pirelli Italia, από την άλλη, ανέθεσε το project στο Helmut Newton. Ο Γερμανός φωτογράφος ήταν ήδη διάσημος: το βιβλίο του «Big Nudes» το 1981 τον είχε καθιερώσει σαν πρωτοπόρο καλλιτέχνη που διεύρυνε τα όρια της οπτικής κουλτούρας του 21^ου αιώνα. Τελικά όμως, η έκδοση Ημερολογίου 1986 ανατέθηκε στον Stern και ο Newton χρειάστηκε να παραιτηθεί λόγω προσωπικών …προβλημάτων. Το Ημερολόγιο που εμπνεύστηκε και δημιούργησε αρχειοθετήθηκε σαν ένα πολύτιμο “οικογενειακό κειμήλιο”, που περίμενε την κατάλληλη περίσταση για να βγει από το σκοτάδι.

 

Άγνωστη φωτογράφιση του Newton

Όταν λοιπόν την άνοιξη του 1985, η Pirelli Italia ζήτησε από τον Helmut Newton να οραματιστεί το Ημερολόγιο, η εταιρία δεν έθεσε περιορισμούς στη δημιουργικότητά του, αλλά επέβαλε το προϊόν της Pirelli να εμφανίζεται στις φωτογραφίες. Αυτό ήταν μία νέα εξέλιξη, όχι μόνο για το διάσημο φωτογράφο, αλλά και για το ίδιο το Ημερολόγιο, το οποίο μέχρι τότε είχε σαν θέμα αισθησιακές εικόνες που δεν θύμιζαν σε τίποτα τη βασική δραστηριότητα της Pirelli. Έτσι εμφανίζονταν τα διάφορα μοντέλα ελαστικών της Pirelli στο σκηνικό της φωτογράφισης. Μέχρι τότε, η οποιαδήποτε προϊοντική τοποθέτηση ήταν άκρως διακριτική – στη χειρότερη περίπτωση περιοριζόταν σε ίχνη ελαστικών στην άμμο (Uwe Ommer, The Cal 1984), ή στο  γραφιστικό στοιχείο cinturato στα κοστούμια που φόραγαν τα μοντέλα (Norman Parkinson, The Cal 1985). Ο Newton, ο οποίος γνώριζε καλά τη φήμη του Ημερολογίου, αποφάσισε να αποδεχτεί την πρόκληση.

 Οι πρώτες φωτογραφίες τραβήχτηκαν το Μάιο κατά τη διάρκεια του Grand Prix του Monte Carlo, όπου εκτός των άλλων βρισκόταν το σπίτι του φωτογράφου. Η επόμενη τοποθεσία που επέλεξε ήταν το Podere Terreno στο Chianti, στην Τοσκάνη, και εν μέσω των αμπελώνων και της Ιταλικής εξοχής στην περιοχή της Siena, ο Newton ανακάλυψε το κατάλληλο σκηνικό για την Ιταλική εκδοχή του “The Cal”™. Κυματιστοί λόφοι, κυπαρίσσια, αγροικίες, εκκλησίες, γεωργικά μηχανήματα, ένα μικρό βενζινάδικο και Μεσαιωνικά χωριά αποτέλεσαν το φόντο για φωτογραφίες που μετέφεραν μία νεορεαλιστική ατμόσφαιρα.

Οι δρόμοι της Τοσκάνης δημιουργούσαν ιδανικό φόντο για τις εντυπωσιακές, προκλητικές καλλονές, οι οποίες θύμιζαν πρωταγωνίστριες Ιταλικών νεορεαλιστικών ταινιών όπως οι Silvana Mangano, Lucia Bosé και Sophia Loren, με τους άντρες να περιορίζονται στο ρόλο των θεατών.

Μόνιμη παρουσία στο πλευρό του Newton, η Manuela Pavesi. Δεν ήταν απλά στυλίστρια, αφού δουλειά της ήταν να ερμηνεύει το όραμα αυτής της υπεροπτικής, αεικίνητης θηλυκότητας και να βοηθά στο στήσιμο του σκηνικού. Ο Newton, με την αγάπη του για τη ζωντάνια και το ζωηρό ερωτισμό, έβαλε τη φαντασία του να δουλέψει αναζητώντας ένα αισθησιακό στυλ που θα μετέφερε το όραμά του για την Ιταλική ταυτότητα. Η Manuela Pavesi συνεργάστηκε μαζί του πάνω σε δημιουργικά και πρακτικά θέματα, ενώ μοιράστηκε τις τολμηρές, ενστικτώδεις μεθόδους του και το ασυνήθιστο ταλέντο του να μετατρέπει το προκλητικό περιεχόμενο σε λαμπερή εικόνα.

Και όταν ο Helmut Newton αναγκάστηκε να αφήσει το πλατό για να επιστρέψει στο Monte Carlo για επείγοντα οικογενειακά θέματα, η Pavesi ανέλαβε τη φωτογραφική του μηχανή δίνοντας ακριβείς οδηγίες για τις σωστές λείψεις. Το δάχτυλο στο διάφραγμα ήταν αυτό του βοηθού Xavier Alloncle, αλλά η δουλειά που στην ουσία βρισκόταν ήδη μέσα στο σώμα της μηχανής, έφερε τη δημιουργική σφραγίδα του Newton.

Το Ημερολόγιο που αποκαλύπτεται σήμερα και σέβεται απόλυτα το αρχικό project ακόμα και σε ό,τι αφορά τη διάταξη, περιλαμβάνει 12 ασπρόμαυρες καλλιτεχνικές φωτογραφίες που συνοδεύονται από 29 στιγμιότυπα από τα παρασκήνια τα οποία θα δώσουν στους λάτρεις του ημερολογίου μία γεύση από την ιστορική εκείνη φωτογράφιση στο Chianti και το Monte Carlo το 1985.

 Η έκδοση δεν έχει κυκλοφορήσει ποτέ πριν ολοκληρωμένη, ενώ έχει φιλοτεχνηθεί από την Pirelli με σεβασμό στην αρχική σύλληψη του project από τον Newton. Οι φωτογραφίες εκφράζουν τη δημιουργική φιλοσοφία του και η επεξεργασία του τελικού προϊόντος  απεικονίζει πιστά το καλλιτεχνικό του όραμα.