Γιατί ακριβαίνουν τα καινούργια αυτοκίνητα - Ποιος φταίει, τι να περιμένουμε

Το 2015 μπορούσε να αποκτήσει κανείς καινούργιο αυτοκίνητο στη χώρα μας με 9 μέσους μισθούς (μέσος μισθός το 2015, τα 1.116 ευρώ μικτά). Με 10.000 ευρώ δηλαδή. Την ίδια χρονιά, στην Ελλάδα θυμίζω των μνημονίων και των capital controls, η μέση τιμή πώλησης ενός νέου αυτοκινήτου ήταν 21.553 ευρώ.

Το 2020, αυξήθηκε στα 25.450 ευρώ και σήμερα, έχουμε ξεπεράσει τα 30.000 ευρώ, με το πιο προσιτό μοντέλο στη χώρα μας, το Mitsubishi Space Star, να κοστίζει 14.390 ευρώ ή 11 μέσους μισθούς (μέσος μισθός το 2015, τα 1.278 ευρώ μικτά). Τα αυτοκίνητα προφανώς και έχουν ακριβύνει. Ποιοι είναι όμως οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτό; Και πότε αρχίσαμε να βλέπουμε τη σημαντικότερη μεταβολή;

Οι παρενέργειες… του Covid-19

H πανδημία είναι ένας από αυτούς. Ο Covid μείωσε αισθητά την παραγωγή, κατά 16% το 2020 και αύξησε σημαντικά τα κόστη σε πρώτες ύλες και μεταφορές. Το αλουμίνιο για παράδειγμα έφθασε το 2020, να πωλείται στα 3.100 δολάρια ο τόνος, όταν τη δεκαετία 2000 – 2019 δεν είχε ξεπεράσει ποτέ τα 1.900 δολάρια. Τα δε μεταφορικά, αυξήθηκαν εν μια νυκτί κατά 10%!

Δείτε ακόμη: Τα 10 φθηνότερα αυτοκίνητα στην Ελλάδα για το 2025

Και τα κόστη αυτά όπως αντιλαμβάνεστε, δεν τα απορροφούν οι εταιρείες. Περνούν σε εμάς, τους καταναλωτές. Όμως η πανδημία πέρασε, αλλά οι τιμές, δεν μειώθηκαν. Αντιθέτως…

Στην πρίζα

Το αυτοκίνητο έγινε ακόμα πιο ακριβό, όταν οι κατασκευαστές βιάστηκαν να δεσμευτούν ότι μπορούν να κρατήσουν δυο καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη. Έκαναν all-in στην ηλεκτροκίνηση ξοδεύοντας περισσότερα από 1,3 τρις δολάρια (Πηγή: Statista) σε ποικίλες επενδύσεις αλλά συγχρόνως, έπρεπε να συνεχίσουν να παράγουν και τα παραδοσιακά τους μοντέλα καλύπτοντας τις άμεσες ανάγκες της αγοράς.

Το κόστος όμως έρευνας, εξέλιξης, ανάπτυξης και παραγωγής των ηλεκτρικών οχημάτων ήταν τεράστιο, ενώ ταυτόχρονα, έπρεπε να βελτιωθούν τεχνολογικά και οι βενζινοκινητήρες προκειμένου, να συμβαδίσουν με τους αυστηρότατους περιβαλλοντικούς νόμους.

Αλλά υπάρχει και ένα ακόμη, κρυφό κόστος… Κρατήστε, ότι σήμερα, σε περίπτωση που οι κατασκευαστές δεν συμμορφωθούν με τα νέα μέτρα για τις εκπομπές ρύπων, που θα τεθούν σε πλήρη ισχύ από το Νοέμβριο του 2026 (νόρμα Euro 7), θα κληθούν να πληρώσουν κοντά στα 15 δις σε πρόστιμα! Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, οι εταιρείες, έπρεπε να σκεφτούν που θα βρουν χρήματα και για μία ακόμη, σημαντική… υποχρέωση.

Υποχρεωτικός εξοπλισμός ασφαλείας

Όλα τα νέα αυτοκίνητα βάσει νόμου, υποχρεούνται πλέον, να έχουν πολλά σύγχρονα συστήματα ενεργητικής αλλά και παθητικής ασφάλειας. Από το βασικό τους εξοπλισμό. Που σημαίνει, έξτρα κόστος. Τόσο για τους κατασκευαστές όσο και για τους καταναλωτές. Το κακό βέβαια σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι ο εξοπλισμός αυτός, επιβαρύνει δυσανάλογα πιο πολύ το κόστος κτήσης των mainstream μοντέλων και λιγότερο των premium και πιο ακριβών. Βέβαια, το κερασάκι στην τούρτα των αυξήσεων ήρθε… από εκεί που δεν το περίμενε κανείς.

Ανατολή vs Δύσης

Ο πόλεμος στην Ουκρανία διέλυσε κάθε business plan. Εκτόξευσε βασικά τις τιμές στην ενέργεια. Από 34 ευρώ που πωλούνταν η Μεγαβατώρα, έφθασε έως και τα 300 ευρώ! Όταν η Γερμανία, η μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης, ισχυρότερη οικονομία αυτής και Νο 1 παραγωγός οχημάτων στη γηραιά ήπειρο βλέπει τα ενεργειακά της κόστη να εκτοξεύονται, αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτή η οικονομική επιβάρυνση θα μετακυλήσει και στον πελάτη. Σε όλα τα προϊόντα και όχι μόνο στο αυτοκίνητο.Όμως, ως εκ θαύματος, μέσα σε αυτό το «ομιχλώδες» τοπίο, κάποια αυτοκίνητα εμφάνισαν πτώση στις τιμές τους! Και δεν ήταν αυτά που νομίζετε…

Οι τιμές έπεσαν στα πανάκριβα ηλεκτρικά

Ήδη μέσα σε μια 5ετία οι τιμές πώλησης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχουν υποχωρήσει σχεδόν 10%. Και θα μειωθούν κι άλλο, δεδομένου ότι η τεχνολογία τους εξελίσσεται και πλέον οι κατασκευαστές εφαρμόζουν μια οικονομία κλίμακος στην παραγωγή τους κάνοντας ουσιαστικά απόσβεση των χρημάτων τους.

Θα ακριβύνουν όμως κι άλλο όσα μοντέλα χρησιμοποιούν θερμικά συστήματα κίνησης. Λόγω του κόστους των προστίμων από τα οποία θα επιβαρυνθούν εξαιτίας των εκπομπών ρύπων. Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης S&P Global, τα βενζινοκίνητα μοντέλα θα ακριβύνουν από το 2026 από 300 έως 900 ευρώ!

Δείτε ακόμη: Τα 10 φθηνότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Ελλάδα

Οι δασμοί Trump

O Donald Trump το πε και το κάνε. Επέβαλλε δασμούς σε όλους. Χώρες, κατασκευαστές, προμηθευτές, στους πάντες. Στόχος του ήταν φυσικά να αναγεννήσει από τις στάχτες της την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία. Έλα όμως που η ίδια η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία κατασκευάζει ελάχιστα «100% made in America» αυτοκίνητα και ακόμη λιγότερα ανταλλακτικά και αναλώσιμα γι’ αυτά…

Με τη συγκεκριμένη κίνηση βέβαια Ευρωπαίοι, Ιάπωνες και Κορεάτες, θα αισθανθούν άμεσα τις συνέπειες στο πετσί τους, καθώς η παραγωγή στα εργοστάσια που διαθέτουν στις Η.Π.Α, δεν επαρκεί για να καλύψει τη ζήτηση που υπάρχει. Όσα λοιπόν μοντέλα εισάγονται στη χώρα, θα «τρώνε» στο κεφάλι τους έξτρα δασμούς.

Ο στόχος βέβαια του Trump είναι ξεκάθαρα οι Κινέζοι. Προς το παρόν, έχει καταφέρει να τους αποκόψει από την εγχώρια αγορά. Για πόσο χρονικό διάστημα βέβαια, θα δείξει. Το σίγουρο πάντως είναι ότι σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν μαλώνουν τα βουβάλια την πληρώνουν τα βατράχια.

Μήπως όμως φταίμε και εμείς;

Και εμείς οι καταναλωτές βέβαια βάλαμε το χεράκι μας σε όλο αυτό. Θέλετε γιατί μας οδήγησαν οι εταιρείες προς αυτήν την κατεύθυνση; Θέλετε γιατί μας αρέσουν τα extras και… το «θεαθήναι»; Όπως και να χει, σύμφωνα πάντα με έρευνες, ελάχιστοι πελάτες επιλέγουν τη βασική έκδοση ενός νέου μοντέλου. Ανεξαρτήτου κατηγορίας.

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, το 48,1% των αγοραστών ενός νέου αυτοκινήτου το 2023 επέλεξε μια πολύ πιο πλούσια έκδοση από τη βασική και ελάχιστοι, την enty level. Που κάθε άλλο παρά ελλείψεις εμφανίζει σε εξοπλιστικά στοιχεία. 

Το ακόμη πιο εντυπωσιακό όμως στοιχείο είναι ότι οι πωλήσεις αυτοκινήτων αξίας άνω των 80.000 ευρώ αυξήθηκαν κατά 37% τα τελευταία δυο χρόνια, με την μερίδα αυτή των καταναλωτών που αγόρασε κάποιο premium μοντέλο, να δαπανά κατά μέσο όρο 102.000 ευρώ.

Στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτου στην Ευρώπη, η μέση τιμή πώλησης ενός νέου αυτοκινήτου το 2024 ήταν 56.735 ευρώ. Στη Γαλλία, την Ισπανία και την Ιταλία προσέγγισαν τις 50.000 ευρώ, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν 47.802 ευρώ.

Εν κατακλείδι, αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι τα νέα μοντέλα έχουν ακριβύνει αλλά δικαιολογούν εν μέρει τις τιμές τους λόγω τεχνολογίας και κορυφαίας μηχανολογίας. Από εκεί και πέρα βέβαια, οι εταιρείες δεν είναι «χαζές». Δουλεύουν όπως κάθε επιχείρηση με γνώμονα το κέρδος. Και θα βρουν πάντα τον τρόπο να δικαιολογήσουν την τιμολογιακή τους πολιτική. Το θέμα είναι να επιλέγει και ο καταναλωτής έξυπνα και βάσει των αναγκών του. Όσο μπορεί τουλάχιστον…