Έτοιμος ο νέος ΚΟΚ: Οι 7 μεγάλες αλλαγές - Τα πρόστιμα και οι ποινές (πίνακας)

Ο νέος ΚΟΚ τίθεται σήμερα σε ψηφοφορία στη Βουλή και όπως τόνισε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, συνιστά, πέρα από θεσμικό εργαλείο, μια τολμηρή και ολιστική παρέμβαση για την ενίσχυση και θωράκιση της οδικής ασφάλειας, την προστασία της ανθρώπινης ζωής και προφανώς, την αλλαγή νοοτροπίας στον τρόπο με τον οποίο κινούμαστε στους δρόμους της χώρας μας.

Το νέο πλαίσιο φέρνει σημαντικές αλλαγές και αυστηρότερες κυρώσεις, κυρίως για τις λεγόμενες «υψηλού δείκτη επικινδυνότητας» παραβάσεις. Αυτό που εντάσσεται όμως στο νέο ΚΟΚ και το βλέπουμε για πρώτη φορά, είναι η έννοια της υποτροπής. Πρόκειται για μια θεσμική τομή που αποσκοπεί στην ενίσχυση της συμμόρφωσης και στην αποτροπή της επαναλαμβανόμενης παραβατικής οδικής συμπεριφοράς.

Οι 7 παραβάσεις με τις κλιμακωτές ποινές

Οι κλιμακωτές ποινές αφορούν κυρίως τις πιο επικίνδυνες παραβάσεις, οι οποίες είναι:

1. οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ
2. παραβίαση ερυθρού σηματοδότη
3. Παραβίαση STOP
4. χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση
5. μεγάλη υπέρβαση του ορίου ταχύτητας
6. «κόντρες»
7. οδήγηση μοτοσυκλέτας χωρίς κράνος.

Κινητό τηλέφωνο

Ενδεικτικό παράδειγμά αυτής της νέας δομής ποινών αποτελεί η αντιμετώπιση της χρήσης κινητού τηλεφώνου, που το 2024 ήταν η 3η αιτία πρόκλησης τροχαίων στην Ελλάδα. Σήμερα, ανεξαρτήτως της πρόκλησης ατυχήματος, η χρήση κινητού επισύρει αφαίρεση άδειας οδήγησης και πινακίδων για 60 ημέρες.

Εφεξής, εάν η παράβαση δεν προκαλέσει ατύχημα, προβλέπεται πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες, όμως στην πρώτη υποτροπή η χρηματική ποινή υπερδιπλασιάζεται στα 1.000 ευρώ και η απώλεια της άδειας ανέρχεται στις 180 ημέρες. Εάν ο οδηγός επαναλάβει ξανά την παράβαση, καταλογίζεται πρόστιμο 2.000 ευρώ και στέρηση άδειας για ένα έτος. Σε περίπτωση, δε, πρόκλησης ατυχήματος, η πρώτη υποτροπή επισύρει πρόστιμο 2.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για τέσσερα έτη. Για τη δεύτερη υποτροπή προβλέπεται πρόστιμο 4.000 ευρώ και 8ετής αφαίρεση άδειας οδήγησης.

Ανεξαρτήτως όμως εάν πρόκειται για την πρώτη, τη δεύτερη ή την τρίτη παράβαση, υπάρχει πια και ποινική διάσταση για την πρόκληση ατυχήματος, η οποία δεν υπήρχε στο παρελθόν. Με βάση το άρθρο 290Α του Ποινικού Κώδικα, επιβάλλεται κάθειρξη έως 10 έτη εάν προκλήθηκε βαριά σωματική βλάβη ή βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις, κάθειρξη 10 έως 20 ετών σε περίπτωση θανατηφόρου τροχαίου και μέχρι ισόβια αν χαθούν πολλές ζωές.

Διαβάστε επίσης: Η παράβαση που έκαναν 79.549 Έλληνες σε 1 χρόνο – Με το νέο ΚΟΚ το πρόστιμο είναι 1.000 ευρώ

Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ

Σχετικά με την οδήγηση σε κατάσταση μέθης, η οποία υπολογίζεται πως σχετίζεται με το 25% των θανάτων στην άσφαλτο στην Ελλάδα το 2024, ο ΚΟΚ προβλέπει τρία επίπεδα επήρειας, με αυστηρότερες κυρώσεις για όσους πιάνουν το τιμόνι έχοντας καταναλώσει μεγαλύτερες ποσότητες αλκοόλ.

Η πρώτη κατηγορία αφορά τους οδηγούς που έχουν 0,50 έως 0,80 γραμμάρια ανά λίτρο αίματος, οι οποίοι θα καλούνται να καταβάλουν πρόστιμο 350 ευρώ και θα χάνουν το δίπλωμά τους για 30 ημέρες. Εάν ανιχνευθεί ποσότητα 0,80 έως 1,10 γραμμαρίων στο κυκλοφορικό τους, το πρόστιμο ανέρχεται στα 700 ευρώ και η άδεια οδήγησης παραδίδεται για 90 ημέρες. Το όχημα ακινητοποιείται υποχρεωτικά και φυλάσσεται.

Για τις δύο αυτές κατηγορίες η πρώτη υποτροπή επισύρει 1.000 ευρώ χρηματική ποινή και στέρηση διπλώματος για 180 ημέρες. Τυχόν δεύτερη υποτροπή ισοδυναμεί με πρόστιμο της τάξης των 2.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για έναν χρόνο.

Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν οι οδηγοί που διαπιστώνεται ότι έχουν περισσότερο από 1,10 g/l στο αίμα τους. Στην πρώτη παράβαση επιβάλλεται πρόστιμο 1.200 ευρώ, αφαίρεση διπλώματος για έξι μήνες, ακινητοποίηση και φύλαξη του οχήματος.

Η κλιμάκωση των ποινών σε περίπτωση υποτροπής προβλέπει πρόστιμο 2.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για επτά χρόνια μετά την πρώτη υποτροπή και 10ετή στέρηση διπλώματος συν 4.000 ευρώ πρόστιμο για τη δεύτερη υποτροπή. Στο ποινικό σκέλος, ο δράστης αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης από δύο μήνες έως πέντε χρόνια, αφαίρεση των στοιχείων κυκλοφορίας του οχήματος για 10 μέρες μέχρι έξι μήνες.

Παραβίαση STOP

Ένα ακόμα παράδειγμα είναι η παραβίαση STOP, με την οποία συνδεόταν το 16% των ατυχημάτων στον Ελλάδα το 2022. Σήμερα δεν υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην πρόκληση ή μη ατυχήματος, κάτι που αλλάζει, μαζί με την κλιμάκωση των ποινών για τους κατά συρροή παραβάτες. 

Χωρίς την πρόκληση ατυχήματος, η πρώτη παράβαση συνοδεύεται από πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Για όσους επαναλάβουν την παράβαση το πρόστιμο «σκαρφαλώνει» στα 1.000 ευρώ και η απώλεια του διπλώματος επεκτείνεται στις 180 ημέρες. Η δεύτερη υποτροπή σημαίνει 2.000 ευρώ πρόστιμο.

Σε περίπτωση πρόκλησης ατυχήματος η πρώτη ποινή είναι 700 ευρώ πρόστιμο και στέρηση άδειας για 60 ημέρες, τυχόν υποτροπή οδηγεί σε πρόστιμο 2.000 ευρώ και αφαίρεση άδειας για τέσσερα έτη. Νέα υποτροπή επισύρει 4.000 ευρώ πρόστιμο αλλά και ο δράστης χάνει το δίπλωμά του για μία 8ετία. Και εδώ ισχύουν οι ποινές του άρθρου 290Α του Ποινικού Κώδικα.

Πρόστιμο 350 ευρώ για κράνος 

Με σχεδόν 4 στους 10 νεκρούς από τροχαίες συγκρούσεις να αφορούν επιβάτες σε δίτροχα, η νομοθεσία για τα κράνη γίνεται πιο αυστηρή. Αυτήν τη στιγμή, ισχύει για τον παραβάτη οδηγό που δεν φορά κράνος αφαίρεση άδειας οδήγησης για 60 ημέρες και στέρηση πινακίδων για 60 ημέρες και για τον συνεπιβάτη πρόστιμο 50 ευρώ.

Με τον νέο ΚΟΚ θα ισχύει πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες, στην 1η υποτροπή το πρόστιμο είναι 1.000 ευρώ και αφαιρείται η άδεια για 180 ημέρες και στη 2η υποτροπή το πρόστιμο φτάνει τις 2.000 ευρώ και αφαιρείται η άδεια 1 έτος. Αντίστοιχο πρόστιμο 350 ευρώ θα ισχύει και για τον συνεπιβάτη. 

Δείτε στον παρακάτω πίνακα τις ποινές και τα πρόστιμα: 

Πότε θα ξεκινήσει ο νέος ΚΟΚ

Αυτήν τη στιγμή και όπως φαίνεται για όλο το καλοκαίρι θα ισχύει ο τωρινός ΚΟΚ. Η έναρξη ισχύος του νέου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας προβλέπεται 3 μήνες από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αυτό σημαίνει πως τον αναμένουμε σε πλήρη ισχύ από το φθινόπωρο του 2025. 

πηγές: υπουργείο μεταφορών-απε μπε