Το μεγάλο λάθος με τα πλοία στα νησιά - Αφορά 70.000 οδηγούς αυτοκινήτων

Μέσα στην καρδιά της καλοκαιρινής σεζόν, ο Συνήγορος του Πολίτη καλεί το Υπουργείο Ναυτιλίας να αλλάξει κάποιους από τους κανόνες που αφορούν τη μεταφορά αυτοκινήτων στα πλοία που κυκλοφορούν στις ελληνικές θάλασσες.

Η παρέμβαση από την Ανεξάρτητη Αρχή έγινε επειδή διαπιστώθηκε ότι αυτήν τη στιγμή υφίσταται ένας κανόνας, ο οποίος οδηγεί σε άνιση μεταχείριση άνω των 70.000 αυτοκινήτων. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο Συνήγορος του Πολίτη, αυτός ο κανόνας πρέπει να καταργηθεί.

Ποια είναι η αυθαίρετη απόφαση για τα αυτοκίνητα στα ελληνικά πλοία, σύμφωνα με τον Συνήγορο του Πολίτη;

Η αιτία που προχώρησε σε δημόσια παρέμβαση ο Συνήγορος του Πολίτη, είναι το όριο του 40% στη φόρτιση των ηλεκτρικών και plug in hybrid αυτοκινήτων, το οποίο θεσμοθετήθηκε με οδηγία του Λιμενικού στις 16 Απριλίου του 2024.

Δείτε ακόμα: Μπαίνουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στα πλοία;

Σύμφωνα με αυτήν την οδηγία, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα plug in hybrid πρέπει να είναι φορτισμένα κάτω από 40% για να μπουν σε ένα πλοίο. Στο απυρόβλητο δεν μένουν ούτε τα αυτοκίνητα με υγραέριο και φυσικό αέριο, αφού πρέπει το ρεζερβουάρ να είναι μέχρι τη μέση γεμάτο. Αυτός ο περιορισμός στη φόρτιση δεν υφίσταται σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης. Αντίθετα, σε πολλές χώρες υπάρχουν μέχρι και φορτιστές στα πλοία.

Πώς ασχολήθηκε ο Συνήγορος του Πολίτη με το όριο για τα ηλεκτρικά στα πλοία;

Η αρχή έγινε όταν πολίτες-κάτοχοι ηλεκτρικών αυτοκινήτων απευθύνθηκαν στον Συνήγορο του Πολίτη, καθώς είχαν αμφιβολίες για τη νομιμότητα αυτής της οδηγίας. Όντως, η Ανεξάρτητη Αρχή εξέτασε το αίτημά τους και αποφάνθηκε ότι είχαν δίκιο.

Έτσι, αρχικά έστειλε μία επιστολή την 01/04/2025 στο Λιμενικό, καθώς από εκεί εκδόθηκε η οδηγία. Όταν δεν υπήρξε ανταπόκριση ο Συνήγορος του Πολίτη έστειλε δεύτερη επιστολή, με τέσσερις παραλήπτες.

Δεύτερη επιστολή και δημόσια παρέμβαση – Πρέπει να καταργηθεί η οδηγία

Η δεύτερη επιστολή εστάλη στις 05/06/2025 προς τους κ. Βασίλη Κίκιλια, Υπουργό Ναυτιλίας, κ. Χρίστο Δήμα, Υπουργό Μεταφορών, κ. Τρύφωνα Κοντιζά, Αρχηγό του Λιμενικού Σώματος και προς το Αυτοτελές Τμήμα Ηλεκτροκίνησης το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Μεταφορών.

Δεδομένου ότι δεν υπήρξε απάντηση ούτε σε αυτήν την επιστολή, ο Συνήγορος του Πολίτη προχώρησε σε δημόσια παρέμβαση σχετικά με το θέμα. Σε αυτήν καλεί το Υπουργείο να καταργήσει την οδηγία, την οποία χαρακτηρίζει αυθαίρετη «διότι οι μελέτες στις οποίες βασίστηκε η Εγκύκλιος του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής δεν περιλαμβάνουν σχετική σύσταση».

Προαιρετική η εφαρμογή της οδηγίας του 40% στα πλοία

Δεδομένου ότι πρόκειται για οδηγία, οι πλοιοκτήτριες εταιρείες δεν είναι υποχρεωμένες να εφαρμόσουν το όριο του 40% στα ηλεκτρικά και plug in hybrid αυτοκίνητα, όμως οι περισσότερες έχουν επιλέξει να το κάνουν. Μάλιστα, κάποιες εφαρμόζουν και επιπλέον χρέωση.

Όπως αναφέρει η πρώτη επιστολή που έστειλε ο Συνήγορος του Πολίτη, η παραπάνω οδηγία δημιουργεί «ζητήματα περιορισμού της ελεύθερης μετακίνησης των πολιτών, αλλά και άνισης μεταχείρισης από την ελληνική πολιτεία». Να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα έχουν πουληθεί 25.836 νέα ηλεκτρικά και 34.934 νέα plug in hybrid αυτοκίνητα. Μαζί με τα μεταχειρισμένα εισαγωγής, ο συνολικός αριθμός πλησιάζει ή ακόμα και ξεπερνά τα 70.000 αυτοκίνητα.

Γιατί είναι αυθαίρετη η εγκύκλιος για το όριο φόρτισης των ηλεκτρικών και plug in hybrid στα πλοία;

Σύμφωνα με την αρχική απόφαση, η οδηγία του Λιμενικού βασίζεται στην από 22-05-2022 μελέτης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα European Maritime Safeth Afency (EMSA).

Ο λόγος που ο Συνήγορος του Πολίτη έκρινε αυθαίρετη την απόφαση του Λιμενικού (και κατά συνέπεια του Υπουργείου Ναυτιλίας), είναι ότι η εν λόγω μελέτη του EMSA θέτει περιορισμούς στη φόρτιση ηλεκτρικών και plug in hybrid αυτοκινήτων, «αποκλειστικά όταν αυτά μεταφέρονται με εμπορευματικά – φορτηγά πλοία (αυτά που μεταφέρουν εμπορεύματα παντός είδους, αλλά όχι επιβάτες)».

Περιμένουμε την ανταπόκριση των Υπουργείων

«Αντίθετα, στην ίδια μελέτη και στη σελ. 9 κεφ.2 αυτής με τίτλο ¨Application to ro-ro passenger ships¨ δεν υφίσταται κανένας περιορισμός στην κατάσταση φόρτισης των οχημάτων των επιβατικών πλοίων». Με απλά λόγια, το όριο φόρτισης συστήνεται μόνο στα καράβια που μεταφέρουν εμπορεύματα. Όχι στα επιβατικά.

Μετά τη δημόσια παρέμβαση που έκανε ο Συνήγορος του Πολίτη, πλέον περιμένουμε να δούμε την ανταπόκριση του Υπουργείου Ναυτιλίας ή/και του Υπουργείο Μεταφορών, ώστε να αρθεί τελικά η οδηγία για το 40%.