Η τραγωδία της Ελλάδας – Χάνεται ένα ελληνικό χωριό στην άσφαλτο κάθε χρόνο

Κάθε χρόνο στους δρόμους ανά την υφήλιο χάνονται πάνω από 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι. Τα νούμερα είναι μακάβρια και ειδικά για τις νεότερες ηλικίες. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, οι θανατηφόροι τραυματισμοί από τροχαία είναι η κύρια αιτία θανάτου για παιδιά και νέους ενήλικες ηλικίας 5 έως 29 ετών παγκοσμίως.

Το ακόμη χειρότερο είναι πως οι περισσότεροι από τους μισούς θανάτους στο δίκτυο της κυκλοφορίας αφορούν ευάλωτους χρήστες του οδικού δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των πεζών, των ποδηλατών και των μοτοσικλετιστών.

Στις χειρότερες θέσεις η Ελλάδα

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μία από τις χειρότερες θέσεις στον αριθμό των θυμάτων από τροχαία, κατέχει δυστυχώς η Ελλάδα. Τα στοιχεία είναι ενδεικτικά του τι συμβαίνει, αποδεικνύοντας περίτρανα την έλλειψης οδηγικής παιδείας και κουλτούρας που έχουμε σαν λαός. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), την τελευταία τριέτια – συμπεριλαμβανομένου του διαστήματος Ιανουαρίου-Αυγούστου 2024 - έχουν σκοτωθεί στο ελληνικό οδικό δίκτυο 1.730 συνάνθρωποί μας, με τους βαριά τραυματίες να ανέρχονται σε 1.699.

Αναλυτικότερα, το 2022 άφησαν την τελευταία τους πνοή στο οδόστρωμα 654 άνθρωποι, το 2023 ο αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 635 και μέχρι τον Αύγουστο του 2024 είχαν φτάσει τους 441.

Καθόλου τυχαία, η Ελλάδα πλασάρεται στην 23η θέση ανάμεσα στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ με τον αριθμό των νεκρών από τροχαία. Τα πρωτεία στη λίστα με τους θανόντες κατέχει η Αττική, με την Στερεά Ελλάδα και την Κρήτη να ακολουθούν. Σε αυτές τις δύο περιοχές, η άσφαλτος βάφεται με το περισσότερο αίμα, με εκατοντάδες οικογένειες να θρηνούν κάθε χρόνο.

Όσον αφορά τις αιτίες πρόκλησης των θανατηφόρων τροχαίων, είναι οι γνωστές και μη εξαιρετέες: κατανάλωση αλκοόλ, υπερβολική ταχύτητα, επικίνδυνοι ελιγμοί, παραβίαση ερυθρού σηματόδοτη και χρήση κινητού τηλεφώνου.

Διαβάστε επίσης: Αποκλειστικό: Αναλυτικός πίνακας με τους δρόμους που θα μπουν οι κάμερες OCR στην Αθήνα – Οι 100 διασταυρώσεις

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία ωστόσο, είναι ότι στη χώρα μας, σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στα υπόλοιπα κράτη, στα περισσότερα θανατηφόρα τροχαία δεν υπάρχει εμπλοκή μεταξύ 2 ή περισσοτέρων οχημάτων. Αυτό σημαίνει πως, ο οδηγός είτε έτρεχε υπερβολικά, είτε ήταν αφηρημένος, είτε είχε πιάσει τιμόνι ενώ ήταν υπό την επήρεια αλκοόλ.

Τι πρέπει να γίνει για να μειωθούν τα τροχαία

Η μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων είναι μια πολυδιάστατη πρόκληση που απαιτεί συντονισμένες ενέργειες από τους αρμόδιους φορείς, τους οδηγούς, του πεζούς και λοιπούς χρήστες του οδικού δικτύου, αλλά και την κοινωνία συνολικά. Ορισμένα βασικά μέτρα που μπορούν να συμβάλουν στον περιορισμό των τροχαίων δυστυχημάτων είναι τα εξής:

Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση

• Καλύτερη εκπαίδευση οδηγών: Τα προγράμματα εκπαίδευσης οδηγών πρέπει να δίνουν έμφαση στην οδική ασφάλεια, τον έλεγχο του οχήματος και τη διαχείριση κινδύνων.
• Εκστρατείες ευαισθητοποίησης: Καμπάνιες ενημέρωσης για τις συνέπειες της ταχύτητας, της χρήσης κινητού και της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ.
• Μάθημα οδικής ασφάλειας στα σχολεία: Η κυκλοφοριακή αγωγή πρέπει να εισαχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα ώστε να διαμορφώνονται υπεύθυνοι μελλοντικοί οδηγοί.

Αυστηρότερη Νομοθεσία και Επιβολή

• Αυστηρότερες ποινές: Για παραβάσεις όπως υπερβολική ταχύτητα, μη χρήση ζώνης ή κράνους, οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ.
• Τακτικοί έλεγχοι: Η εντατική αστυνόμευση, ιδιαίτερα σε επικίνδυνα σημεία και ώρες, μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά.
• Εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας: Οι κανόνες πρέπει να είναι προσαρμοσμένοι στις σύγχρονες ανάγκες και τεχνολογίες, όπως η χρήση συστημάτων ελέγχου κυκλοφορίας (κάμερες, ραντάρ).

Βελτίωση Υποδομών

• Ασφαλέστεροι δρόμοι: Κατασκευή ποιοτικών οδοστρωμάτων, καλή σήμανση, φωτισμός και προστατευτικά κιγκλιδώματα.
• Πεζοδρόμια και διαβάσεις: Δημιουργία υποδομών που προστατεύουν πεζούς και ποδηλάτες.
• Διαχείριση κυκλοφορίας: Συστήματα όπως κυκλικοί κόμβοι και έξυπνες σηματοδοτήσεις που μειώνουν τον κίνδυνο σύγκρουσης.

Πως οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα μειώσουν τα τροχαία ατυχήματα

Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων έχουν ανοίξει συζήτηση από τα τέλη της περασμένης δεκαετίας σχετικά με το αν οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν το δικαίωμα ή ακόμη και την υποχρέωση να εγκαταστήσουν τεχνολογία που αλλάζουν την συμπεριφορά των οδηγών. Όπως είχε πει και ο τότε CEO της Volvo, το 2029 «δεν υπάρχει σίγουρη απάντηση, όμως θεωρούμε ότι πρέπει να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο στη συζήτηση».

Πλέον, σχεδόν όλες οι εταιρείες επενδύουν σε προηγμένες τεχνολογίες και καινοτομίες για να μειώσουν τα τροχαία ατυχήματα, εστιάζοντας σε αυτόνομα οχήματα, συστήματα ασφάλειας και τεχνητή νοημοσύνη. Οι κυριότερες πρωτοβουλίες που αναπτύσσουν είναι:

Βελτίωση της Κατασκευής Αυτοκινήτων

• Ανάπτυξη ανθεκτικότερων υλικών και καλύτερων ζωνών παραμόρφωσης που μειώνουν τις συνέπειες συγκρούσεων.
• Αερόσακοι για πεζούς και εξωτερικές επιφάνειες που μειώνουν τη σοβαρότητα τραυματισμών.

Συστήματα Υποβοήθησης Οδηγού (ADAS)

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες εξοπλίζουν τα νέα μοντέλα με συστήματα υποβοήθησης οδηγού, όπως:

• Αυτόματη πέδηση έκτακτης ανάγκης (AEB): Ανιχνεύει εμπόδια και ενεργοποιεί τα φρένα.
• Σύστημα παραμονής στη λωρίδα (Lane Keeping Assist): Ενημερώνει ή διορθώνει την πορεία του οχήματος αν αυτό αποκλίνει από τη λωρίδα.
• Ειδοποίηση τυφλού σημείου (Blind Spot Monitoring): Προειδοποιεί για οχήματα που βρίσκονται σε «τυφλά» σημεία.
• Προσαρμοστικός έλεγχος ταχύτητας (Adaptive Cruise Control): Ρυθμίζει αυτόματα την ταχύτητα για να διατηρεί ασφαλείς αποστάσεις από το προπορευόμενο όχημα.

Αυτόνομη Οδήγηση

Τα αυτόνομα αυτοκίνητα (επίπεδο 4 και 5 αυτονομίας) υπόσχονται να μειώσουν σημαντικά τα ατυχήματα, καθώς εξαλείφουν τον ανθρώπινο παράγοντα, που είναι υπεύθυνος για την πλειονότητα των δυστυχημάτων.

Οι εταιρείες εργάζονται πάνω σε συστήματα που βασίζονται σε αισθητήρες, κάμερες και τεχνητή νοημοσύνη για την πλήρη αυτοματοποίηση της οδήγησης.

Συνδεσιμότητα

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες προωθούν τη διασύνδεση οχημάτων μέσω τεχνολογίας Vehicle-to-Everything (V2X). Με αυτό τον τρόπο τα οχήματα μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους, ανταλλάσσοντας πληροφορίες για τις θέσεις, τις ταχύτητες και τους κινδύνους.

Επίσης, εξελίσσεται μια ακόμη τεχνολογία ώστε τα αυτοκίνητα να αλληλεπιδρούν με φωτεινούς σηματοδότες, κάμερες κυκλοφορίας και δρόμους για να εντοπίζουν προβλήματα και να προσαρμόζουν την οδήγηση.

Τεχνητή Νοημοσύνη

Η χρήση ΑΙ θεωρείται το επόμενο μεγάλο στοίχημα και χρησιμοποιείται ήδη σε πάρα πολλά νέα οχήματα. Με την τεχνητή νοημοσύνη, τα οχήματα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν χρήση αλγορίθμων μηχανικής μάθησης, προβλέποντας τους κινδύνους και αναλύοντας τη συμπεριφορά των οδηγών.

Για παράδειγμα, μέσω του συστήματος απόσπασης προσοχής της οδηγού αντιλαμβάνονται αν αυτός που κάθεται πίσω από το τιμόνι εμφανίζει σημάδια κόπωσης ή είναι αφηρημένος, πράττοντας αναλόγως προκειμένου να μειώσει τον κίνδυνο ατυχήματος.

Προστασία Πεζών και Ποδηλατών

Τα τροχαία με πεζούς και κυρίως ποδηλάτες και χρήστες πατινιών αυξάνονται ραγδαία τα τελευταία χρόνια. Γι΄αυτό και οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν αναπτύξει διάφορες τεχνολογίες έπειτα από απαίτηση της ΕΕ και του οργανισμού Euro NCAP.

Δείτε ακόμη: Νέος ΚΟΚ: Οι 4 παραβάσεις που σε στέλνουν έως 10 χρόνια φυλακή

Ένα από αυτά είναι το Pedestrian Detection System, που ανιχνεύει πεζούς και δικυκλιστές που βρίσκονται ήδη ή ετοιμάζονται να βγουν στον δρόμο μπροστά από το όχημα. Το σύστημα είναι σχεδιασμένο για να μειώνει τη σφοδρότητα μερικών εμπρόσθιων συγκρούσεων με εμπλοκή οχημάτων και πεζών ή να βοηθά τους οδηγούς να αποφύγουν τελείως τη σύγκρουση.

Επιπλέον, γίνεται όλο και ασφαλέστερος ο σχεδιασμός οχημάτων με ζώνες παραμόρφωσης που απορροφούν την ενέργεια σε περίπτωση πρόσκρουσης.

Δεν ξεχνάμε τα θύματα από τροχαία

Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας οδικής ασφάλειας και από το 2005, η τρίτη Κυριακή του Νοέμβρη έχει ανακηρυχθεί επίσημα ως Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης Θυμάτων Τροχαίων Ατυχημάτων. Στη χώρα μας, τέτοια ημέρα, κάθε χρόνο, πραγματοποιούνται εκδηλώσεις από την Αθήνα, έως τη Θεσσαλονίκη, τη Ρόδο, την Αλεξανδρούπολη και το Ηράκλειο, αποκτώντας φωνή οι οικογένειες των θυμάτων.

Σήμερα λοιπόν, τιμούμε τη μνήμη των θυμάτων των τροχαίων ατυχημάτων και στεκόμαστε δίπλα στις οικογένειες και τους φίλους που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα στους δρόμους. Η ημέρα αυτή μας θυμίζει πως κάθε απώλεια στην άσφαλτο δεν είναι απλώς ένας αριθμός, αλλά μια ζωή που χάθηκε άδικα, αφήνοντας πίσω της θλίψη και πόνο.

Σε αυτή την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης, ας δεσμευτούμε να γίνουμε πιο προσεκτικοί και υπεύθυνοι οδηγοί. Ας εργαστούμε για να εξασφαλίσουμε ότι λιγότερες οικογένειες θα βιώσουν την οδύνη της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου. Κάθε φορά που καθόμαστε πίσω από το τιμόνι, ας θυμόμαστε ότι η ζωή είναι πολύτιμη και πως μπορούμε όλοι μαζί να κάνουμε τους δρόμους ασφαλέστερους.