Ποιος μπορεί να κρίνει αν οδηγείς καλά ένα αγωνιστικό;

Στο χώρο των αγώνων αυτοκινήτου και της οδήγησης σε πίστα, η επίδοση που πετυχαίνει ο κάθε εμπλεκόμενος είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Κεντρικό ρόλο έχουν φυσικά οι ικανότητες του οδηγού και οι δυνατότητες του οχήματος, όμως το τελικό αποτέλεσμα καθορίζουν και άλλοι, πιο ευμετάβλητοι παράγοντες όπως η θερμοκρασία ή η υγρασία της ασφάλτου και του αέρα, ατέλειες στις ρυθμίσεις του κινητήρα ή της ανάρτησης, αλλά ακόμα και η ψυχολογική κατάσταση του οδηγού.

Όλοι οι παραπάνω παράγοντες, σε διαφορετικό βαθμό ο καθένας, μπορούν να επηρεάσουν το σύνολο κα να καθορίσουν αν θα αποδώσει πράγματι το 100% των θεωρητικών δυνατοτήτων του ή όχι. Αν θα κατακτήσει την pole position –ή έστω αν θα κάνει τον άτυπο ταχύτερο γύρο σε ένα trackday– και όλα θα είναι καλά, ή αν η απόδοση δεν θα είναι αυτή που πρέπει και ο οδηγός θα ψάχνει να βρει τι έφταιξε, για να το διορθώσει την επόμενη φορά.

Φυσικά, αν έχεις πίσω σου μια ομάδα της Formula 1, τα πράγματα είναι κάπως εύκολα. Απόλυτα εξειδικευμένοι άνθρωποι ελέγχουν κάθε παράμετρο, από την πρόσφυση της ασφάλτου μέχρι την... ψυχολογία του οδηγού, όχι εκ των υστέρων αλλά από πριν, έτσι ώστε να προκύψει το επιθυμητό αποτέλεσμα πριν τελειώσει το session των χρονομετρημένων ή ο αγώνας. Τι γίνεται όμως σε χαμηλότερες βαθμίδες του μηχανοκίνητου αθλητισμού; Πώς παρακολουθεί όλες αυτές τις παραμέτρους ένας οδηγός σε κάποιο εθνικό πρωτάθλημα ταχύτητας, ένας οδηγός καρτ ή κάποιος ιδιώτης που συμμετέχει σε ένα trackday;

Μέχρι πρότινος, κάτι τέτοιο μπορούσε να γίνει μόνο με την προσεκτική μελέτη των γραφημάτων του συστήματος καταγραφής δεδομένων που χρησιμοποιεί ο οδηγός. Διαδικασία που απαιτεί συνήθως έναν υπολογιστή, και σίγουρα αρκετή πείρα στο θέμα αυτό αλλά και αρκετή ώρα ενασχόλησης. Τόση ώρα, που το οποιοδήποτε συμπέρασμα ίσως να ήταν χρήσιμο κάποια άλλη μέρα, σε επόμενο αγώνα ή trackday, και όχι επί τόπου. Πλέον όμως υπάρχει ένα σύστημα καταγραφής δεδομένων που μετρά με αξιόπιστο τρόπο ό,τι έχει σημασία για την επίτευξη του χρόνου, και ενημερώνει γι’ αυτό τον οδηγό άμεσα.

Ένα σύστημα στο οποίο μπορείς να βλέπεις άμεσα, στο κινητό σου, αν η πρόσφυση σε αυτό το session είναι χειρότερη απ’ ό,τι στο προηγούμενο. Τι συνθήκες θερμοκρασίας, πίεσης, υγρασίας επικρατούν, και αν ο κινητήρας αποδίδει καλύτερα με τη νέα του ρύθμιση -πολύ χρήσιμο στα καρτ. Αν η επιβράδυνση δεν είναι η αναμενόμενη, λόγω κάποιου προβλήματος στα φρένα. Αλλά και αν, με δεδομένα όλα τα παραπάνω, εσύ οδήγησες καλά ή όχι. Η οδήγησή σου αξιολογείται με ένα ποσοστό, όπου το 100% είναι η θεωρητική, άριστη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων του οχήματος στις επικρατούσες συνθήκες.

Έτσι, μπορεί να ανακαλύψεις π.χ. ότι η βελτίωση του χρόνου σου δεν ήρθε λόγω καλύτερης οδήγησης, αλλά λόγω της αλλαγής στη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, που βελτίωσε την πρόσφυση της πίστας και έκανε τον κινητήρα σου να αποδίδει καλύτερα. Ή, αντίστροφα, παρότι ο χρόνος σου γίνεται χειρότερος, μπορεί να ανακαλύψεις ότι η οδήγησή σου βελτιώνεται, αλλά ταυτόχρονα η πρόσφυση μειώνεται ή το όχημά σου «κουράζεται», οπότε γι’ αυτό δεν βλέπεις θετικό αποτέλεσμα στο χρονόμετρο.

Η αλήθεια είναι ότι αν δεν ασχολείσαι με την οδήγηση σε πίστα, τα παραπάνω μπορεί να μη σου λένε πολλά. Να μην αντιλαμβάνεσαι ακριβώς το όφελος ενός τέτοιου συστήματος για τον οδηγό. Υπάρχει όμως ένα στοιχείο που μπορεί να κάνει το συγκεκριμένο θέμα ενδιαφέρον και για εσένα: το σύστημα Vehicle Performance Rating, όπως ονομάζεται, εξελίχθηκε από ελληνικά χέρια -και σιγά σιγά ανοίγει τα φτερά του στον υπόλοιπο κόσμο. Για παράδειγμα, στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου χρησιμοποιήθηκε από τους συμμετέχοντες των αγώνων Rotax Grand Finals 2021, στην πίστα του Μπαχρέιν (video εδώ).

Ακόμα κι αν δεν οδηγούμε οι ίδιοι σε πίστα, για να εκμεταλλευτούμε το VPR στην πράξη, μπορούμε απλώς να είμαστε περήφανοι που ένα ελληνικό προϊόν βρίσκεται στην αιχμή της τεχνολογίας του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Δεν συμβαίνει συχνά.